Signaaladvies: Ernstig ongerief bij dieren in het wettelijk vereist veiligheidsonderzoek

Het NCad heeft een ongevraagd advies aangeboden aan minister Wiersma van LVVN over ernstig ongerief bij dieren die gebruikt worden in wettelijk vereist veiligheidsonderzoek voor chemische stoffen. De aanleiding voor dit advies waren signalen uit het veld over een toegenomen aantasting van het dierenwelzijn. Dit als gevolg van de implementatie van adviezen van het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) waarin wordt gesteld dat de hoogste dosis in deze onderzoeken gekozen moet worden ‘met het doel de hoogst mogelijke dosering te selecteren zonder dat er ernstig ongerief optreedt of het dier sterft.’ Deze formulering betekent in de praktijk dat wettelijk vereiste veiligheidsstudies, anders dan voorheen, op de grens van matig naar ernstig ongerief dienen te worden uitgevoerd.

Schaden-baten analyse

Het NCad heeft voor haar signaaladvies een schaden-baten analyse uitgevoerd, waarin is beoordeeld of de schade in de vorm van lijden, pijn en angst van de dieren opweegt tegen het belang van het onderzoek en het verwachte resultaat. Ongerief voor het individuele dier weegt hierbij zwaar.

Het NCad vindt dat, overeenkomend met de Europese testrichtlijnen, ernstig ongerief niet toelaatbaar zou moeten zijn in dierproeven voor het wettelijk vereist veiligheidsonderzoek. Wij constateren dat in landen van de Europese Unie, inclusief Nederland, de wens om risico’s van chemische stoffen te minimaliseren en de veiligheidsbeleving die daarmee gepaard gaat, leidend zijn geweest in het tot stand komen van de adviezen om hoger te doseren. Het is echter geen gegeven dat de hogere doseringen daadwerkelijk zullen leiden tot kwalitatief beter veiligheidsonderzoek. De toegenomen aantasting van het dierenwelzijn wordt daarom door het NCad als ethisch niet gerechtvaardigd beschouwd, gezien de intrinsieke waarde van het dier.

Daarnaast is er onvoldoende aandacht geweest voor het toepassen van de 3V’s (vervanging, vermindering en verfijning) en innovatieve methoden om de kwaliteit van het onderzoek te verbeteren. Dit is niet in lijn met het 3V beleid van de Rijksoverheid en de Europese Commissie.

Aanbevelingen

Het NCad geeft in haar signaaladvies aanbevelingen om de toegenomen aantasting van het dierenwelzijn zoveel mogelijk te beperken. We verwachten dat opvolging van deze aanbevelingen ook zal leiden tot een verbetering van de kwaliteit en validiteit van het wettelijk vereist veiligheidsonderzoek naar chemische stoffen.

Onze aanbevelingen en de onderbouwing daarvan leest u in het signaaladvies Ernstig ongerief bij dieren in het wettelijk vereist veiligheidsonderzoek. Het NCad zal de ontwikkelingen blijven volgen en daarover rapporteren op haar website.