E-nieuws Nationaal Comité advies dierproevenbeleid

Het NCad heeft advies gegeven over de inzet van menselijke weefsels als alternatief voor het gebruik van proefdieren. Dit staat in het advies ‘De beschikbaarheid en toegankelijkheid van menselijk weefsel voor biomedisch onderzoek en onderwijs’. Menselijk materiaal en proefdieronderzoek zijn aanvullend en de combinatie kan de kwaliteit van het onderzoek verbeteren.

Het is met deze analyse niet mogelijk om concreet aan te geven in hoeverre onderzoek met menselijk weefsel direct dierproeven kan vervangen. Wel verwachten we dat bepaalde dierproeven overbodig kunnen worden door de mogelijkheden te bevorderen om onderzoek te doen met menselijke weefsels. 

Het NCad heeft in haar advies grondig stilgestaan bij de verschillende wetten, ethische gedragscodes en richtlijnen in Nederland voor het gebruik van menselijk materiaal voor onderzoek. Daarnaast bevat het rapport een overzicht van de verschillende bronnen van menselijk weefsel voor gebruik in onderzoek en onderwijs.
 

Om alvast in je agenda te zetten: dinsdagmiddag 13 juni 2023 organiseren het IvD-Platform en het NCad het 6e Harry Blom-beraad in Utrecht. Het thema is: Voorkomen van ernstig ongerief. In dit beraad presenteren we het stappenplan om ernstig ongerief te voorkomen van de RSPCA (de Britse ‘Dierenbescherming’). Verder bespreken we een concrete casus. En we gaan in op cumulatief ongerief. De bijeenkomst wordt informatief, leuk en laagdrempelig. IvD-leden, onderzoekers, biotechnici en direct betrokkenen bij dierproefonderzoek zijn van harte uitgenodigd om kennis en ervaringen met elkaar delen. Ook onderzoekers en andere geïnteresseerden zijn van harte welkom. 

Aanmelden
Het programma is ook online te volgen. Meer informatie over de exacte locatie en het aanmelden volgt snel! Houd onze website in de gaten. 
 

Code of Practices (CoP’s) zijn ‘beste praktijken' op het gebied van dierproeven. Deze CoP gaat over perioperatieve zorg. Dit ondersteunt het zo goed mogelijk inrichten van het operatieproces voor bijna alle diersoorten. Deze handreiking helpt om de kans op acute en chronische pijn voor het dier te verminderen. Maar ook om dieren sneller te laten herstellen en de kans op ongewenste infecties en complicaties te verminderen. Dit zorgt voor de onderzoeker voor betere onderzoekdata en minder spreiding hierin.

Doel: Het goed inrichten van het operatieproces voor alle diersoorten. Behalve voor vissen, reptielen en amfibieën. 
Resultaat: verkleinen van de kans op acute en chronische pijn voor het dier, sneller herstel, minder ongewenste infecties en minder complicaties en kwalitatief betere onderzoeksdata.
Belangrijkste uitkomsten:

• Voor een operatie: Bereid een operatie goed voor door voldoende training. Besteed ook aandacht aan de ruimte, apparatuur en instrumenten. Bereid dieren voor door bijvoorbeeld acclimatisatie, vooronderzoek en pijnstilling. En zorg voor hygiëne- en kledingvoorschriften voor chirurg en assistent.
• Tijdens een operatie: Laat een omloop-assistent het ‘vuile’ werk doen. Desinfecteer het operatiegebied en dek het dier af. En monitor het dier door bijvoorbeeld de vochtbalans, anesthesiediepte, oxygenatie en de lichaamstemperatuur te controleren.
• Na de operatie: Blijf het dier monitoren en geef pijnstilling. Zorg ook voor goede vochtbalans en voedzame ondersteuning. De volledige CoP staat op de website van het NCad.

Op 24 en 25 januari waren er in Utrecht 8 FELASA-workshops over het inschatten en rapporteren van ongerief. Zo’n 120 mensen deden mee aan deze workshops, van dierverzorgers tot docenten van het HBO. Omdat deze workshops overal in Europa worden gegeven dragen ze eraan bij dat iedereen op dezelfde manier te werk gaat bij het inschatten van ongerief, het monitoren van ongerief en het achteraf rapporteren van ongerief van proefdieren.  

Trainers opgeleid
Ook werden tijdens deze workshops 8 trainers opgeleid. Vanuit FELASA waren Anne Degryse en David Anderson aanwezig voor supervisie voor deze nieuwe trainers. Drie trainers zijn nu gecertificeerd als trainer. De andere trainers hebben nog een keer supervisie nodig. Dit betekent dat de 80 mensen die op de wachtlijst staan snel aan de beurt zullen zijn. Zij krijgen spoedig bericht. Als er nog extra plekken zijn, dan wordt dit bekend gemaakt door het IvD-Platform, DALAS of in een volgende nieuwsbrief.
 

Op 12 en 13 oktober 2023 organiseert de RSPCA in Leiden een symposium over ernstig ongerief voor iedereen die te maken heeft met laboratoriumdieren. De RSPCA doet dit met wisselende partners. Dit keer zijn dit het NCad, het IvD-Platform, het LUMC en de Universiteit Leiden. 

Onderwerpen die aan bod komen:

• Hoe het stappenplan van de RSPCA voor het verminderen van ernstig ongerief kan worden gebruikt.
• Meerdere casestudies over het vermijden van ernstig ongerief in fundamenteel en toegepast onderzoek.
• Workshop over cumulatief ongerief.
• De rollen, verantwoordelijkheden en communicatie rondom Verfijning.

Deelnemen
Deelname is gratis. De sprekers en de discussie zijn in het Engels. Je kunt je nu al opgeven. Na afloop krijg je een deelnamebewijs van de RSPCA. Wil je meer informatie? Stuur dan een mail naar: animalsinscience@rspca.org.uk.
 

Het jaarverslag van 2022 staat online. Hierin is onder andere te lezen dat we een advies hebben afgerond over een zeer actueel thema namelijk Covid-19. Daarbij kwam naar voren dat we vaak terugvallen op conventionele dierproeven en dat het loslaten van oude principes moeilijk is maar zeker wel mogelijk. Verder hebben we samen met DALAS een aantal trainingen georganiseerd over ongeriefsbeoordeling. Daarmee hebben we een bijdrage geleverd aan de opleiding van Nederlandse FELASA-trainers. 

Ook is er in 2022 weer een streefbeeld afgerond over onderwijs. En hebben we het vijfde Harry Blom-beraad georganiseerd met als thema ‘Het uitvoeren van natuurlijk gedrag van het dier heeft invloed op de dierproef’. Kortom: we hebben ons zowel nationaal als internationaal sterk gemaakt om het welzijn van proefdieren te verbeteren. En we blijven zoeken naar mogelijkheden om het gebruik van proefdieren overbodig te maken.