Adviezen: Proefdieronderzoek COVID-19
De zoektocht naar vaccins en medicatie voor COVID-19 vond tijdens de pandemie onder grote (tijds)druk plaats. Dat heeft mogelijk effecten gehad op het gebruik van proefdieren en van proefdiervrije innovaties.
Er is vooral gekozen voor de (dier)modellen waarmee al eerder ervaring was opgedaan. Naast de urgentie van het moment zal dit ook te maken hebben gehad met het vasthouden aan beproefde systemen. Wel zijn nieuwe projecten opgestart gericht op de ontwikkeling, optimalisatie en toepassing van proefdiervrije onderzoeksmethoden.
In april 2020 hebben wij het initiatief genomen de toenmalige minister van LNV een briefadvies te sturen waarin voorstellen zijn gedaan om dierproefvrije onderzoeksmethodes te stimuleren voor het in ontwikkeling zijnde wetenschappelijk onderzoeksbeleid voor COVID-19.
Naar aanleiding van dit briefadvies heeft de minister van LNV ons verzocht haar te adviseren over de effecten van COVID-19 op de transitie naar proefdiervrije innovatie.
De volgende vragen werden door de minister voorgelegd:
- Welke diermodellen zijn wereldwijd gebruikt in het kader van COVID-19 onderzoek? Welke invloed heeft het onderzoek naar COVID-19 wereldwijd gehad op het gebruik van proefdieren?
- Welke alternatieve (dierproefvrije) methoden zijn er wereldwijd in het kader van COVID-19 onderzoek toegepast? Met welk effect?
- Welke wijzigingen zijn opgetreden in de (internationale navolging van) de voorgeschreven procedures voor vaccin-en/of medicijn-ontwikkeling?
- Naar aanleiding van vragen 1, 2 en 3: welke lessen of adviezen kunnen worden getrokken voor de toekomst van de transitie proefdiervrije innovatie?
In maart 2021 hebben wij de tussenrapportage ‘Leren van COVID-19’ uitgebracht waarin de eerste bevindingen zijn gedeeld. Daarin is via een narratieve invalshoek vooral het COVID-19 onderzoeklandschap beschreven.
Centraal in deze tussenrapportage stonden de aspecten van het onderzoek waarin het proefdier en/of de proefdiervrije methode een rol spelen. In het advies ‘COVID-19: het gebruik van proefdieren en proefdiervrije methoden in de dynamiek van een pandemie’ wordt expliciet ingegaan op de vier vragen zoals die door de minister van LNV aan ons zijn gesteld.